Hoe u simpel 125.000 banen creëert

In de argumentatieleer bestaat een klassieke denkfout die we “post hoc ergo propter hoc¹” noemen. In normaal Nederlands leg ik hem u graag uit aan de hand van de banaanredenering van Ernie uit Sesamstraat. In de eerste scène vraagt Bert aan Ernie waarom hij een banaan in zijn oor heeft. Ernie geeft geen antwoord: hij heeft immers een banaan in zijn oor en hoort dus niets. Bert begint steeds harder te schreeuwen en uiteindelijk hoort Ernie hem dan toch. Dan ontpopt zich dit gesprek:



Bert: ‘Waarom heb jij een banaan in je oor, Ernie?’

Ernie: ‘Dat is tegen de krokodillen, Bert’.

Bert: ‘Maar Ernie, er zijn hier toch helemaal geen krokodillen?’

Ernie: ‘Zie je dus hoe goed het werkt?’

Ik hoef u hopelijk niet uit te leggen dat krokodillen en bananen niets met elkaar te maken hebben. Toch maken veel mensen exact dezelfde denkfout als het gaat om hard werken. Vooral succesvolle mensen roepen steevast dat hun succes te verklaren is door heel hard te werken. Ze vergeten dan dat hard werken en succes ook heel vaak niet samengaan. Ga maar na: niet alle verplegers die hard werken worden automatisch ziekenhuisdirecteur. En niet alle postbodes die hard werken kunnen CEO worden van PostNL. Precies die denkfout maken veel mensen ook bij de doelstelling van de Participatiewet om 125.000 banen te creëren: ‘we moeten er gewoon een tandje bij doen’. Ik wil u dit ten stelligste afraden. Ik wil u adviseren het motto ‘tandje erbij’ te vervangen door ‘tandje anders’. Dat is precies wat klantmanager Linda van Swaaij van de gemeente Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek doet. Jarenlang kreeg zij een steeds groter wordende caseload met uitkeringsgerechtigden die ze probeerde te ‘slijten’ bij werkgevers. Zonder al teveel succes: de meeste werkgevers zaten niet te wachten op een gemeenteambtenaar met een koffer vol ‘zielige’ dossiers.


Linda is anders gaan werken. Ze komt niet meer leuren om vacatures bij werkgevers, maar vraagt simpelweg waar werkgevers behoefte aan hebben. Haar gemeente is gestopt met het fenomeen caseload: medewerkers als Linda hebben geen vastgesteld aantal cliënten per medewerker meer in ‘portefeuille’, maar organiseren regelmatig gezamenlijk ‘een prettig gesprek’ tussen werkgevers en kandidaten. Die kunnen elkaar ontmoeten zonder enige druk. Is er een klik? Dan kunnen werkgever en kandidaat snel aan de slag.
 
Haar nieuwe aanpak (zie www.werktopwerkt.nl) is succesvol: het aantal mensen in haar gemeente dat uitstroomt uit de bijstand steeg enorm. Sterker nog: ze creëerde banen die er daarvoor niet eens waren! En Linda vond haar werk ook nog eens stukken leuker. Het kan zo simpel zijn. Volgt u daarom Linda’s voorbeeld en ga dus vooral niet harder werken, maar anders. Ik wens u daarbij veel succes!
 


Richard Engelfriet

1. Letterlijk vertaald: na dit, dus door dit. 
  


Richard Engelfriet is auteur van het boek Zo simpel kan het zijn – 30 simpele oplossingen voor lastige problemen, Uitgeverij Haystack, ISBN 9789461260000.